archief
In 2000 verscheen Nenhum Olhar ( De Blik ), de debuutroman van de jonge Portugese auteur José Luis Peixoto (1974). Een jaar later werd dit werk bekroond met de José Saramago prijs. Intussen is het boek in verschillende talen vertaald, ook in het Nederlands en wordt Peixoto tot de belangrijkste jonge hedendaagse auteurs gerekend.
In opdracht van STAN schreef Peixoto ANATHEMA , zijn eerste theatertekst, voor Jolente de Keersmaeker en Tiago Rodrigues, de Portugese acteur met wie STAN al enkele producties heeft gemaakt.
Dit keer putte de auteur zijn inspiratie niet uit jeugdherinneringen. In ANATHEMA behandelt José Luis Peixoto onderwerpen als terrorisme, angst en geweld als het ware van binnen uit. Hoe ver kan je gaan om een ideaal te verdedigen? Welke middelen mag je inzetten in dienst van je zaak? Hoe beantwoord je geweld dat tegen jezelf gericht is?
Dergelijke vragen houden ook de makers van deze voorstelling bezig. Meer in het algemeen vinden de leden van tg STAN bovendien dat repertoirestukken brengen niet volstaat, maar dat het belangrijk is om - zoals hier - een dialoog aan te gaan met hedendaagse auteurs.
Soms vervalt het stuk in gemoraliseer, maar wat meestal bovendrijft is een delicate onzekerheid. Gevoelens worden opgewekt, verdrongen, opnieuw aangewakkerd. De toeschouwers zijn niet alleen gijzelaars, maar vormen ook de misdadig onverschillige massa.
Anathema , Financial Times, Claire Shine, 17/11/05
Het is een van die teksten die je ongemerkt aangrijpen en verder meevoeren dan je ooit zou gedacht hebben, om je ten slotte achter te laten aan de rand van de weg. Een dialoog tussen een man en een vrouw die liefde en angst, het ogenblik en verlies met elkaar verweeft.
Dat alles wordt gespeeld op de typische manier van tg STAN, een gezelschap dat zich uitdrukkelijk tot het publiek richt en ondertussen op de keerlijn blijft van een uitdrukkingswijze zonder pathos of psychologiseren. Dit theater, vaak boeiend omdat het ontdaan is van alle schoolsheid, bereikt zijn grens in dit Anathema. Het is een beetje op het nippertje misschien door de nauwe band tussen de auteur en zijn vertolkers maar weet op tijd te stoppen, en het geeft zin om Peixoto te lezen.
De oorlogsminnaars , Le Monde, Brigitte Salino, 17/11/05
Het blijkt een van de interessantste dialogen die de laatste tijd over geweld gespeeld zijn. Twee mensen staan samen op een theaterscène, met achter zich een duistere oorlogservaring. De man vertelt hoe hij zijn grootmoeder verkracht en vermoord zag worden, de vrouw (zijn vriendin?) denkt terug aan de tijd dat de woorden nog een simpele betekenis hadden. "Toen we nog gewoon naar het theater gingen." Vanuit gedachten over Tsjetsjenië probeert Peixoto de ver-van-ons-bed-show 'oorlog' rechtstreeks voelbaar te maken in de zaal.
Gaat het hier om een reconstructie van traumatische herinneringen? Een poging om de theatrale illusie te doorbreken? Het stuk houdt alles open, maar de insinuatie is sterk: uw veiligheid kan zo aan flarden gaan.
'Het doet deugd om eens geknuffeld te worden' , De Morgen, Wouter Hillaert, 12/12/05
Anathema
Financial Times 17/11/05
De oorlogsminnaars
Le Monde 17/11/05
'Het doet deugd om eens geknuffeld te worden'
De Morgen 12/12/05
Het voordeel van de twijfel
De Standaard 03/01/06
RADIO
STAN te gast bij Annemie Tweepenninckx in Fresco
KLARA 09/01/06, interview
Paul Verduyckt over ANATHEMA in Fresco
KLARA 10/01/06, recensie
een voorstelling van Jolente De Keersmaeker, Tiago Rodrigues en Thomas Walgrave
met Jolente De Keersmaeker en Tiago Rodrigues
vertaling Carlos Batista
licht en beelden Thomas Walgrave
kostuums An D'Huys
decor Jolente De Keersmaeker, Tiago Rodrigues en Thomas Walgrave
taaladvies Laurence d'Hondt
met dank aan Martine Bom en Sien Van den Hoof
productie tg STAN
coproductie Théâtre de la Bastille (Parijs), Festival d'Automne (Parijs) en Culturgest (Lissabon)
première 14 november 2005, Théâtre de la Bastille/Festival d'Automne, Parijs